Sepet Yapımı
Sepet Yapımı
Günümüzde ilgi olmakla birlikte ancak, son ustasıyla sürdürülen bir diğer önemli el sanatı da sepetçiliktir. Son usta Mustafa Pancar tarafından örülen sepetler gerek turistler gerekse de yerli halk tarafından talep görmektedir. Siparişlere tüm gayreti ile cevap vermeye çalışan Mustafa Usta, kendisine bir çırak bulamamaktan yakınmakta ve kendinden sonra bu zanaatın yok olacağı düşüncesiyle endişe duymaktadır. Bergama Halk Eğitim Merkezi’nde açılan kursta yedi yıldır sepet örmeyi öğreten Mustafa Usta, geleneksel bilginin uzun ve zahmetli bir şekilde edinilebileceğini belirtmektedir.
Sepetçilikte, sepetin ham maddesi olan ince söğüt dalları Bergama içinden; Kozak Yolu ve Bakırçay kenarlarındaki söğüt ağaçlarından kesilmekte ve dalların yaprakları ve kabukları soyulmaktadır. Yapımına tabanından başlanan sepetler, daha sonra kargı, hayıt, söğüt dallarından örülerek yapılmaktadır. İsteğe göre sepetler sağlamlık için verniklenebilmekte ve yine isteğe göre boyanmaktadır. Sipariş üzerine Bergama içine yapılan sepetler köylere ve Ayvalık, Edremit, Dikili gibi turistik yerlere de satılabilmektedir.
Sepet çeşitleri; Döşemeli Sepet, Zembilli Sepet, Keletir Sepet, Banyo Sepeti, Ellice Sepet, Tütün Küfesi (Köfün-köfe, hayıt dalından yapılır) ile Kafesli Sele ve Çay Selesidir.
Sepet yapımında kullanılan aletler; yargıç, tokmak, bıçak, çakı, orak ve makastır. Sepet örücülüğü de diğer zanaatlar gibi unutulmaya yüz tutmuş ve Atmaca Mahallesi’nde iki üç kişi usta olarak kalabilmiştir. Yetişen çırak yoktur.
Zanaatın korunmasına yönelik olarak, eski el zanaatlarından olan sepet yapının üretiminin desteklenmesi için çırak, kalfa ve usta yetiştirilmesinin teşvik edilmesi, günlük yaşam ve turistik-hediyelik malzeme olarak kullanımının artırılması gerekmektedir.
Kaynaklar
Akpınarlı, F., Begiç, H.N., Kuzay Demir, G. (2020). Çözgüden Düğüme, Düğümden Motife Bergama Halıları. Atlas Akademik Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti., Ankara.
Bergama Belediyesi (2017). Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzajı Alan Yönetim Planı 2017-2021, İzmir.
