[Binanın]
Yapı Özellikleri ve Tarihçesi
Şehrin ileri gelenlerinden Bergamalı Avukat Fehmi Bey, kendi ailesi için bir bahçe içerisinde 2 adet müstakil yapı yaptırmıştır. Öndeki bina; Bodrum + Zemin + 1 katlı olup, zemin kat; taş yığma, üst kat; tuğla yığma olarak yapılırken, arkadaki bina ise; aynı şekilde, fakat bodrum katsız inşa edilmiştir. Yapılar bahçe duvarları içinde, iç avlulu evler olarak planlanmıştır. Bergama’da örneğine az rastlanılan bu binalardan öndeki yapıda; dışa açılan iki ayrı giriş kapısı, bunlara ilaveten içeriden avluya çıkış için bir kapı, arkadaki yapıda ise; iç avluya açılan ikisi binadan birisi terastan olmak üzere üç giriş kapısı bulunmaktadır ve yapı özelliği bakımından ilginç yapılardır. Bununla birlikte öndeki yapının yol cephelerine bakan köşesi de pahlı yapılarak, dar yoldaki zor olan dönüş kolaylaştırılmıştır.
Yapının kuzey cephesi sağır olmakla birlikte, binaya batı cephesine bakan zemin kattaki caddeden, niş içinde çift kanatlı ahşap kapı ile giriş verilmiştir. Zemin katta giriş koridoruna açılan 3 oda, 1 mutfak, 1 banyo wc mahalleri vardır. Ayrıca bu koridora açılan ikinci bir koridor planlanarak, arka avluya çıkış, bodruma iniş ve üst kata çıkış merdiveninin olduğu bir alan sağlanmıştır. Mahremiyet göz önünde bulundurularak bu üst kata çıkış sağlayan koridordan, yalnızca üst kata özel ikinci bir sokak kapısı güney cephesinde açılmıştır. Üst katta; iki oda, büyük olan oda gömme balkonlu, küçük olan oda ebeveyn banyolu ve balkonlu, 1 mutfak, 1 banyo wc ve iç avluya bakan teras mevcuttur.
Bahçe içinde bulunan arkadaki yapı ise öndekinden çok farklı olarak planlanmıştır. Binaya; iç avludan biri tek kanatlı diğeri çift kanatlı iki ahşap kapı ile giriş yapılmaktadır. Çift kanatlı giriş kapısı geniş bir sofaya ve bu sofanın da açıldığı üç odaya bağlanmıştır. Aynı koridordan üst kata çıkış merdiveni ve ikinci koridora geçiş de mümkün kılınmıştır. İkinci koridorun içinde de 1 oda 1 wc banyo planlanmış ve bu ikinci küçük koridordan tek kanatlı ahşap kapı ile avluya çıkış sağlanmıştır. Üst katta; merdiven oldukça geniş bir sofaya açılmıştır. Bu katta sofa haricimde iki oda bulunmaktadır. Bu kattan terasa geçiş ve terastan iç avluya dışarıdan iniş için merdiven planlanmıştır. Özellikle bu binadaki göze çarpan farklılık, içindeki tüm odalara ve koridorlara birbirlerinin içinden de geçişlerin sağlanmasıdır. Dikkat çekici olan bu farklılık, diğer binada uygulanan mahremiyet düşüncesinin tam tersi bir düşünce ile planlandığını göstermektedir.
19. yy.’ın sivil mimarlık örneklerinden olan bu yapıların, zaman içinde yıpranmalar ve tadilatlar nedeni ile oldukça fazla değişikliğe uğradığını söylemek yanlış olmayacaktır. Bu yüzden, tanımlı bir plan şeması yoktur, karma bir sistem kullanılmıştır.
04.11.1930 tarihinde gazete kupüründen alıntıya göre, binaların inşa çalışmaları esnasında 4×5 m ebatlarında bir oda tabanı olduğu anlaşılan, Roma Dönemine ait Medusa başı mozaikleri bulunmuştur. Avukat Fehmi beyin, İzmir’den getirttiği İtalyan bir ustaya bu buluntuyu çıkarttırılarak, Bergama Müzesine hediye edilmesiyle ilgili yazıyı aşağıda görmekteyiz. Buradan çıkan mozaikler de, bu yapının Roma Dönemi’nden kalma yapı ve kalıntıları üzerine yapıldığını göstermektedir.
Bergama’nın tanınan ailelerinden Cazılar, Avukat Fehmi Beyden bu yapıları satın almış ve ikamet olarak kullanmışlardır. Daha sonra Bergama Belediyesi eski başkanlarından olan Akif Ersezgin tarafından konut olarak bir müddet kullanılmıştır. 2004 yılında restorasyon projesi onaylanan binaların, 2010 yılında restorasyonları tamamlanmıştır. 2018 yılında kamulaştırma yapılıp, Bergama Belediyesi’nin mülkiyetine geçmiştir. Günümüzde de Bergama Belediyesi İmar Şehircilik Müdürlüğü Rölöve-Restorasyon Bürosu ve UNESCO Dünya Mirası Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı Başkanlığı binaları olarak kullanılmaktadır.
Erken Cumhuriyet Dönemini temsil eden ve inşası sırasında Roma Dönemi’ne ait taban mozaği bulunan ofis binamız, 6 dönemi temsil eden Bergama’nın Çok Katmanlı Kültürel yapısı ile de uyum göstermektedir.
Ofis Ekibimiz
Tekniker Hıdır GÜLBİNAT, Y. Mimar Murat KAĞITCI, Alan Başkanı Dr. Emre ATABERK, Y. Şehir Plancı ve Arkeolog Özlem İNCE AYDIN, Arkeolog Ayşe GÖLDAŞ
Ofis Fotoğrafları
